Ô ăn quan, hay thường gọi là ăn quan hoặc ô quan, đây là một trò chơi dân gian của trẻ em Việt Nam. Ô ăn quan là trò chơi có tính chất chiến thuật cao thường dành cho hai người chơi trở lên và có thể sử dụng các vật liệu đa dạng, dễ dàng kiếm để chuẩn bị cho trò chơi.
Nguồn gốc ô ăn quan
Vẫn chưa có thông tin nào chính xác về nguồn gốc cũng như thời điểm bắt đầu của trò chơi này nhưng chắc chắn rằng nó đã xuất hiện tại Việt Nam từ rất lâu, có thể nói trò chơi này được lấy cảm hứng từ những cánh đồng lúa nước ở quê hương Việt Nam. Ô ăn quan là trò chơi phổ biến ở khắp ba miền Bắc, Trung, Nam của Việt Nam, song, những năm gần đây khi các trò chơi điện tử phát triển nó chỉ còn được rất ít trẻ em chơi.
Luật chơi ô ăn quan
Xác định người thực hiện lượt đi đầu tiên bằng cách oẳn tù tì hay thỏa thuận. Người nào chơi trước cầm lên 5 quân trong bất kỳ 1 ô vuông nào trong 5 ô ở phía bàn bên mình, tiếp theo rải lần lượt từng quân vào các ô vuông bên cạnh, mỗi ô tương ứng với 1 quân, bắt đầu ngược hay xuôi tùy vào người chơi.
Khi đã rải hết quân cuối cùng, với các tình huống khác nhau, người chơi sẽ phải xử lý tiếp như sau:
Nếu kế tiếp là một ô vuông có chứa quân thì phải dùng tất cả số quân đó để tiếp tục rải tiếp theo chiều đã chọn. Song, nếu ô đó là một ô Quan thì chỉ được phép lấy 1 quân để rải.
Nếu kế sau đó là một ô trống (không cần phân biệt đó là ô quan hay ô dân) rồi đến một ô có chứa quân thì người chơi sẽ được hưởng tất cả số quân trong ô đó. Số quân bị ăn sẽ được loại ra khỏi bàn chính là cách để người chơi tính điểm khi kết thúc. Lưu ý: Ô quan với ít dân (thường là 3 hoặc 5 dân) gọi là quan non và để cuộc chơi không bị kết thúc sớm cho tăng phần thú vị, luật chơi có thể quy định rằng không được ăn quan non, nếu rơi vào tình huống đó sẽ bị mất lượt.
Nếu kế sau ô có quân đã bị ăn lại là một ô trống rồi tiếp đến là một ô có quân thì người chơi có quyền ăn tiếp cả quân ở ô này… Vì thế, trong cuộc chơi vẫn có trường hợp rải quân làm cho người chơi ăn hết toàn bộ số quân trên bàn chơi chỉ trong một lượt đi của mình.
Nếu liền sau đó là ô quan không có dân hoặc là 2 ô trống trở lên thì người chơi sẽ bị mất lượt và quyền đi tiếp thuộc về đối phương.
Xem thêm
Xỉu chủ là gì
Một điểm lô bao nhiêu tiền
Cứ thế, từng người chơi sẽ chơi lần lượt nối tiếp nhau như vậy theo các tính toán đã được đặt ra. Với Trường hợp đến lượt đi nhưng cả năm ô vuông dưới quyền kiểm soát của người chơi đều không có dân thì người đó sẽ phải dùng 5 dân đã ăn được của mình để đặt vào mỗi ô 1 dân để có thể tiếp tục thực hiện việc di chuyển quân. Trong trường hợp người chơi không đủ 5 dân thì phải vay của đối phương và trả lại để tính điểm khi kết thúc.
Trò chơi sẽ kết thúc khi tất cả số Quân của cả hai bên đều bị ăn mất. Trong trường hợp hai ô quan đã bị ăn hết nhưng vẫn còn dân thì quân trong những hình vuông phía bên nào thì sẽ thuộc về người chơi bên ấy. Khi cuộc chơi kết thúc, người có tổng số dân quy đổi nhiều hơn là người thắng cuộc trong trò chơi này. Tùy theo luật chơi của từng địa phương hoặc thỏa thuận giữa hai người chơi nhưng theo thông thường là 1 quan được quy đổi bằng 10 dân hoặc 5 dân (cờ).
Trên đây, là những hướng dẫn cụ thể cho bộ môn Ô ăn quan, để có thể đạt đến trình độ bách chiến bách thắng bạn cần luyện tập thường xuyên và xây dựng cho mình một chiến lược đúng đắn. Chúc anh em thành công với bộ môn này nhé.
